Nhân dịp cộng đồng đang sôi nổi bàn tán về chuyện coaching, là 1 người từng làm coach nhiều năm (dù đã giải nghệ), có chút kinh nghiệm, mình muốn chia sẻ lại cho các bạn, để có góc nhìn đầy đủ, đúng đắn hơn về chuyện coaching.

ƯU ĐIỂM HỌC COACH

• Khác với khi tự học, hoặc “tự chơi, tự rút kinh nghiệm”, coach sẽ giúp bạn có được góc nhìn từ bên ngoài, tránh những góc chết trong tư duy mà tự bạn không thể nhận ra
• Khác với học từ các khóa học online đại trà, khi học với coach, các bài giảng sẽ được cá nhân hóa nhiều hơn, hướng đến rõ mục tiêu, trình độ, điểm mạnh điểm yếu của bạn.
• Khác với khi thảo luận hands với bạn bè, hay khi hỏi trong các group poker với những thành viên bạn chả biết là ai, học với coach thường sẽ cho bạn những câu trả lời chất lượng hơn nhiều
• Có coach sẽ giúp bạn tăng động lực học tập, rèn luyện hơn (giống PT khi tập gym). Nếu biết rằng tuần sau sẽ có buổi học với coach, bạn thường sẽ cố chơi nhiều hơn để lấy hands, tập trung hơn, xem lại bài lần trước, vv…
• Làm quen được thêm với những học viên khác cùng học coach, thường đều là những người có suy nghĩ nghiêm túc với poker, có được môi trường tốt để phát triển cùng nhau

NHƯỢC ĐIỂM HỌC COACH

• Nếu chọn sai coach, bị dạy những kiến thức, phương pháp lỗi thời, thậm chí là tư duy sai, bạn sẽ bị ảnh hưởng xấu, nhiễm thói quen xấu, còn dở hơn là không học. Ở VN, mình thấy có khá nhiều coach thuộc nhóm này.
• Đắt nhất trong các phương pháp học (chắc chỉ rẻ hơn so với “học bằng cách tự chơi, thua nhiều vỡ ra“) nên sẽ khó cho những ai bankroll chưa tốt, và thường không duy trì được lâu dài (trừ kiểu CFP coaching for profit đôi bên cùng có lợi).

CÁCH CHỌN COACH

(Mượn vài ý từ bài viết của Hồ Lô Biến)

• Trình độ của coach thế nào, có profit đều đặn, sống được với poker trong nhiều năm hay không? Hay kiểu đang run good, hên hên hit được vài tour lớn? Nếu coach chơi tour online, có bật sharkscope không? Tour live thì đừng tin vào mấy cái thứ hạng hendon mob vớ vẩn. Bạn có thể yêu cầu coach đưa ra 1 vài references (đề cử, review, nhận xét của học viên cũ, hoặc của 1 vài người có uy tín trong cộng đồng về trình độ/chất lượng dạy của coach)
• Nói về chuyện trình độ, thực ra chỉ cần bạn thấy có 1 vài lĩnh vực coach giỏi hơn bạn, đủ khả năng dạy bạn, thì coach đó vẫn đáng học, dù tổng thể có thể bạn còn giỏi hơn coach. Chẳng hạn nếu bạn đánh tour tốt hơn coach, nhưng coach rất giỏi về ICM, rất giỏi về short stack, bạn có thể thuê coach dạy riêng về mặt đó. Hay như makeboifin, Ilmitless, BigBlindBet (3 trong số những người chơi cash đỉnh nhất thế giới hiện nay) đều học 1 coach “vô danh” là Paul ‘lnternet’ Otto, chỉ vì ông này cực giỏi về lý thuyết GTO.
• Khả năng truyền đạt của coach thế nào? Có các video, bài viết được chia sẻ miễn phí chất lượng không, để bạn tham khảo cách coach dạy? Cách coach diễn đạt suy nghĩ của coach có hợp tình hợp lý, logic dễ hiểu hay không?
• Phong cách dạy của coach thế nào, hiện đại dựa trên toán học, logic, phần mềm, hay phần lớn chỉ dựa vào “kinh nghiệm”? Có thể coach thực chiến vẫn giỏi, vì có trực giác tốt trui rèn sau nhiều năm chinh chiến, nhưng cái trực giác/kinh nghiệm/bản năng ấy không thể truyền lại được cho học viên, và cũng sẽ ngày bị thụt lùi so với bước phát triển vũ bão của poker hiện đại. Học coach dạng này, có thể vẫn đủ để kiếm cơm, nhưng để đạt được những đẳng cấp cao hơn sẽ rất khó.
• Tư duy của coach thế nào, quản lý bankroll, cân bằng cuộc sống (vì cuộc sống bên ngoài liên quan chặt chẽ đến con đường poker của bạn, và đôi khi bạn sẽ cần lời khuyên của coach, không chỉ về chuyện chiến thuật)? Có baccarat bóng bánh lô đề gì không? Có hướng dẫn bạn cheating, đánh team nọ kia? Học những coach này cũng có thể kiếm được tiền dễ dàng 1 thời gian, nhưng không đi xa được.

NHỮNG VẤN ĐỀ THƯỜNG GẶP KHI HỌC COACH

• Chọn 1 coach chỉ vì ông ta nổi tiếng, mới hit được cái tour vài tỷ, hay đăng ảnh khoe rút tiền, khoe hands thắng, khoe cúp, top bảng xếp hạng nọ kia. Một người chơi giỏi cũng chưa chắc đã dạy giỏi, chẳng hạn khóa Pokercode MTT của Fedor Holz (thời mới ra mấy năm trước, giờ không biết bổ sung gì không), hay mấy khóa Masterclass của Phil Ivey, Daniel Negreanu đều cực dở. Daniel Merrilees top pro cash high stakes được Doug Polk mời về dạy cho Upswing, nhưng dạy chán không tưởng vì không có khả năng sư phạm.
• Kì vọng liều thuốc tiên, “học xong 3 buổi thành tài luôn”. PT khi tập gym có thể hướng dẫn bạn cách tập chuẩn xác, tránh chấn thương, đưa cho bạn chương trình để bạn theo, nhưng cuối cùng vẫn phải tự bạn là thằng nâng tạ. Coach poker cũng vậy, họ có thể giúp bạn tiếp cận những kiến thức đúng đắn, tránh những lỗi tư duy, chỉ cho bạn con đường đi, từng cột mốc cần vượt qua, nhưng người bước đi vẫn phải là bạn. Bạn vẫn phải bỏ nhiều công sức tự rèn luyện dựa trên gợi ý của coach, sau những buổi học. Poker là 1 cuộc đua marathon đường trường, không phải cuộc đua nước rút, và học poker cũng vậy.
• Răm rắp tin theo lời dạy của coach một cách mù quáng. Hãy học cách phân định đúng sai, thắc mắc, đặt câu hỏi, bắt coach phải giải thích cặn kẽ hơn, phản biện lại. Nếu coach nào từ chối trả lời bạn, mà bắt bạn “mày cứ nghe theo tao“, thì coach đó thường không đủ trình độ (cả không đủ trình độ về kiến thức, lẫn khả năng sư phạm).
• Đến với buổi học thiếu chuẩn bị, làm mất thời gian của cả 2. Bạn có dữ liệu hands đã đánh không? Có note lại những câu hỏi muốn hỏi? Bài học tuần trước có gì không hiểu? Bạn đã áp dụng bài học ấy vào thực chiến thế nào, có khúc mắc gì? Bạn đang muốn tập trung vào học cái gì, càng chi tiết, cụ thể càng tốt, chẳng hạn “thầy ơi mặt monotone chơi thế nào, hoặc thầy ơi cách xử lý tiếp sau khi check raise từ BB là như thế nào, thầy ơi mặt flop dạng nào thì bet lớn, flop dạng nào thì bet nhỏ vv…” Hãy chuẩn bị thật kỹ những câu hỏi mà bạn muốn hỏi, và nhớ là chuẩn bị cả chính câu trả lời của bạn với những câu hỏi đó, rồi trao đổi với coach. Đừng coi coach là cái máy trả lời để bạn tìm “đáp án”.
• Thông thường, 1 bạn học viên sẽ gửi cho coach vài hand lạ, thú vị nhất mà họ đã chơi, rồi hỏi ý kiến của coach xem đánh thế “chuẩn ko”. Đây thường là những tình huống hiếm gặp (ví dụ bị double check raise, 4-bet pot với 3 nhà, bị raise sau khi overbet river, vv…). Những ván này hấp dẫn thật, nhưng thường cũng là những ván ảnh hưởng ít nhất đến win rate đường dài của bạn, đơn giản bởi nó quá ít xảy ra. Thay vào đó, hãy tập trung vào tìm xem bạn có mắc 1 lỗi nào ở những tình huống đơn giản hay gặp không. Lợi nhuận trong poker đến từ nhiều pot nhỏ, không phải 1 vài pot lớn, trái với suy nghĩ của nhiều người [1].
• Đừng chỉ thảo luận hands, mà hãy cho coach xem tổng thể lối chơi của bạn. Lỗi lớn nhất, hay gặp nhất của 1 học viên thường là những lỗi mà chính anh ta cũng ko biết anh ta mắc phải. Và nếu bạn muốn coach giúp bạn sửa chúng, hãy giúp coach tìm ra chúng, bằng cách gửi thật nhiều hands bạn đánh để phân tích cơ sở dữ liệu (hoặc record màn hình lại cả session bạn chơi), kể cả những hand “vớ vẩn, nhàm chán” nhất, chẳng hạn bạn defend BB rồi check fold flop khi không hit gì, hoặc bạn open fold luôn 1 hand yếu preflop. Như vậy, coach có thể quan sát và nhận ra mọi lỗi nhỏ nhất của bạn, kể cả những lỗi bạn chẳng bao giờ nghĩ đến để hỏi, và cả những lỗi như timing tell, hoặc lỗi về chuyện bạn không để ý đến dynamics trên bàn.
• Thay vì hỏi coach “Hand này anh đánh thế nào ạ?” thì hãy nói cho coach hand này bạn sẽ đánh thế nào. Thay vì hỏi coach “ván này em đánh thế này, anh nghĩ sao ạ” thì hãy nói cho coach bạn nghĩ thế nào mà lại đánh thế. Vì cái quan trọng nhất khi chơi poker là cách nghĩ đúng, không phải kết quả. Kể cả hành động của bạn đúng (chẳng hạn bet đúng thay vì check, chọn sizing đúng, check raise đúng…) mà lý do bạn đưa ra sai thì nó cũng không nghĩa lý gì, vì gặp tình huống khác, bạn vẫn áp dụng cách nghĩ sai ấy vào thì lúc này kết quả lại sai.

MỘT VÀI Ý CHỐT BÀI

• “Ông nào đánh kém thì mới đi dạy, chứ đánh giỏi người ta đi kiếm tiền rồi“. Danh sách một vài coach poker: Phil Galfond, Doug Polk, jungleman, Stephen Chidwick, Jason Koon, Ben Sulsky, Fedor Holz, Stephen Sontheimer, Nick Petrangelo, Sam Greenwood, Patrick Leonard, makeboifin, MMASherdog, bencb789 và vài chục top pro tương tự khác ít nổi tiếng hơn chút, chắc cũng đều đánh kém hết. Nói thật, ông nào thở ra được câu trên, thường mới là người chơi kém, vì nói được câu đó thường cũng có nghĩa anh ta chưa từng học poker bài bản (nếu học bài bản sẽ biết trên đời có nhiều coach chơi giỏi thế nào). Coach dù chơi giỏi vẫn có thể đi dạy, vì nhiều lý do (muốn chia sẻ lại cho cộng đồng, muốn tạo branding để được tài trợ, muốn kiếm người cày hộ mình qua các khóa CFP, muốn đa dạng hóa các nguồn thu nhập, muốn có thêm 1 nguồn thu có tính ổn định đều đặn, điều đặc biệt thấy ở 1 vài coach mới lấy vợ sinh con như Stephen Sontheimer, Uri Peleg…, hoặc già rồi muốn giảm bớt stress, thay vì tuần đánh 6 ngày thì giờ đánh 4 ngày thôi, 2 ngày nghỉ ngơi + dạy học).
• Nói thêm về chuyện học phí, thứ nhất, đừng nên nghĩ theo tiền, mà nên nghĩ theo thời gian [2] [3]. Một ngày công của bạn đáng giá bao nhiêu? Nếu 2h học từ coach giúp bạn tiết kiệm được 1 tuần tự mày mò, có khi nó vẫn là cú hời, đặc biệt nếu bạn là người bận rộn có thu nhập cao (1 người chơi high stakes chuyên nghiệp, hoặc 1 người giàu chơi poker giải trí nhưng vẫn muốn đánh tốt). Thứ hai, hãy nghĩ về giá trị tương lai những giờ học này đem lại cho bạn. Nhiều người sẵn sàng bỏ cả nghìn đô mua iPhone, nhưng buồn cười là lại tiếc $0.99 mua bản pro cho 1 game/app thường sử dụng. Nhiều người cũng sẵn sàng bỏ hàng chục triệu, hàng trăm triệu, thậm chí vài tỷ đồng đốt cho poker, nhưng lại tiếc vài chục triệu (chưa bằng 1 buy in high roller, hoặc 1 buy in bàn cash lớn) đi học coach, cũng buồn cười như thế. Nếu 1 buổi học với coach giúp bạn tăng ROI thêm 1% khi đánh tour, win rate tăng 0.1bb/100 khi đánh cash, có khi chỉ 1 tuần đã bù lại tiền học nếu bạn đánh lớn, chưa kể những giá trị về sau sẽ theo bạn suốt sự nghiệp poker.

THAM KHẢO

• [1] Những Cách Nghĩ Sai Trong Poker: Quá Chú Trọng Đến Pot Lớn
• [2] Giá trị của thời gian
• [3] Cho tôi mua 30 $phút