1) CHƠI AGGRESSIVE
Có nhiều phong cách chơi poker khác nhau, người thì đánh chắc chắn, ít ra đường, người thì đánh loose đủ thứ bài. Nhưng có 1 điểm chung giữa những người chơi giỏi: họ đều aggressive. Khi bạn chơi poker, chỉ có 2 cách để bạn thắng: hoặc bài bạn mạnh hơn bài đối thủ, hoặc bạn làm cho đối thủ fold. Nếu bạn đánh kiểu passive, chỉ trông mong vào việc có bài mạnh, chờ mua ra thùng, chờ hit set, chờ cầm đôi lớn, thì tự bạn đã đánh mất 1 nửa phương cách chiến thắng. Ngoài ra, thắng bằng việc cầm bài mạnh hơn, không chỉ phụ thuộc vào bạn, mà còn phụ thuộc dealer chia cho bạn bài gì, chia flop, turn, river thế nào. Phó mặc chiến thắng cho những điều mình không kiểm soát được là 1 dạng phụ thuộc vào may mắn, 1 dạng “đánh bạc“. Nếu lưỡng lự giữa 2 lựa chọn call hoặc raise, hãy nghiêng về raise. Nếu lưỡng lự giữa 2 lựa chọn check hoặc bet, hãy nghiêng về bet. Tập cho mình thói quen thật aggressive. Thà chơi quá aggressive còn hơn quá passive, hãy dồn ép đối thủ liên tục và tự cảm nhận đâu là giới hạn, rồi dần dần giảm độ aggressive đi sau khi đã thấy rõ mức nào là đủ. Tất nhiên, để luyện chơi aggressive, bạn phải có bankroll tốt, chơi ở bàn nhỏ lên dần, vì chắc chắn lối chơi này sẽ khiến bạn có những ngày thua nhiều, trong lúc vẫn còn đang tập luyện làm quen.
2) VALUE BET THẬT NHIỀU
Thói quen, điểm yếu chung của người chơi nghiệp dư là thích call. Call vì tò mò, muốn biết bài đối thủ. Call vì tiếc tiền đã bỏ vào từ vòng trước (sunk cost fallacy). Call vì hi vọng vào điều kì diệu, thích cảm giác “mua ra” giống kiểu trúng đề. Call vì nếu bắt bluff trúng, họ có thể tự hào với mọi người trên bàn, còn bắt bluff sai thì chỉ việc úp bài, không ai nhận ra họ đã đánh dở thế nào.
Chính vì vậy, cách các bạn ăn tiền nhiều nhất khi đánh ở low stakes đối đầu những người chơi nghiệp dư là value bet thật nhiều. Có bài mạnh, cứ bet, đừng bày đặt trap, bẫy đối thủ gì cả. Nếu lưỡng lự giữa bet nhỏ hay bet to, cứ bet to. Bet với cả những bài trung bình khá, không quá mạnh (thuật ngữ là thin value bet), chứ đừng yếu đuối vội vàng check mở bài, “pot control” (thực ra là sợ sệt, sợ đối thủ nhỡ có bài mạnh hơn). Một trong những điểm yếu nhất của người chơi kém là không dám thin value bet, vì nếu họ bet và bị raise, hoặc đối thủ call với bài mạnh hơn, họ sẽ cảm thấy hối tiếc cứ như mình đã mắc lỗi, trong khi nếu check an toàn, mở ra đối thủ có bài mạnh hơn thật thì họ sẽ tự hào “đấy tao check chuẩn quá“, còn mở ra đối thủ có bài yếu hơn thì họ tự an ủi mình “bet chưa chắc nó đã call, thôi ít ra vẫn ăn được pot, thà ăn ít còn hơn thua nhiều“.
Hãy rèn luyện cho mình thói quen value bet thường xuyên với bài mạnh, để tự bạn cảm nhận được trong mỗi tình huống, đến lúc nào thì là quá thin, bài không đủ mạnh để value bet nữa.
3) ĐÁNH CHẮC CHẮN
Ít ra đường, chọn bài khá hẵng xuất trận. Nếu lưỡng lự giữa call hoặc fold, hãy nghiêng về fold. Thông thường não bạn sẽ có xu hướng thúc đẩy bạn call theo (vì tò mò, vì tiếc tiền vòng trước, vì hi vọng vào điều kì diệu… giống các lý do phần trên), nêu nếu dù “trực giác mách bảo rằng nên call” mà bạn còn lưỡng lự, thường điều đó chứng tỏ bài bạn quá yếu, nên fold thì hơn.
Ngoài ra, đa số người chơi nghiệp dư ít khi bluff lớn. Nếu họ tỏ ra rất mạnh (bet nhiều vòng, raise bạn, overbet…) thì thường họ mạnh thật. Lý do chính, là vì rất dễ để nhận ra khi bạn có bài value nên bet (dễ nhận ra mình hit set, mình cầm sảnh nóc, cầm thùng to…), nhưng rất khó nhận ra mình nên bluff (phải đọc được bài đối thủ, kiểm tra xem câu chuyện mình kể có hợp lý không, rồi không biết nên chọn hand gì để bluff…, chẳng hạn trên mặt 4 con thì ai cũng biết cầm A hoặc K nên value bet, nhưng hỏi nên bluff với bài gì thì đa số sẽ mù tịt) vì thế phần đông người chơi bluff không đủ. Đối diện 1 cú bet mà phần trăm lớn là value, ít khi là bluff, dĩ nhiên bạn nên fold nhiều hơn.
Tất nhiên có ngoại lệ, 100 người nghiệp dư thì cũng có 5-10 ông maniac bluff điên loạn. Nhưng nếu chiến thuật của bạn đúng trong 90-95% trường hợp, vậy là quá tốt rồi.
4) CHỌN BẠN MÀ CHƠI
Trong bài viết gần đây về Đào Hoa đảo, mình đã nói về giá trị của việc tìm cho mình những đồng đội, những người bạn tốt để đi cùng con đường của mình, dù để chơi poker, hay trong cuộc sống nói chung. Nếu bạn đánh tour, và giờ nghỉ giải lao giữa giờ gặp hội bạn của mình, các bạn trò chuyện, thảo luận với nhau điều gì? Nếu toàn là “Mịa nó nãy giờ tao đek có bài gì cả“, “Đen quá tao vừa AK thua AQ xong“, “Nãy tao cầm 2 đôi call all in, xong river ra thùng cho nó, mày thấy tao đánh sai chỗ nào?“… thì những người bạn này sẽ chỉ kéo bạn đi xuống (ít nhất trong poker). À nhân đây nói để nếu có ai thấy mình, vui lòng đừng lại bắt chuyện nếu mục đích chỉ là để than bad beat, mình không quan tâm đâu.
5) TẬP LUYỆN VỚI ONLINE BÀN NHỎ
Khi chơi online, mỗi giờ bạn có thể chơi hàng trăm hands (nếu chơi nhiều bàn, hoặc đánh zoom), gấp vài chục lần tốc độ chơi live. Một năm chơi online đem lại kinh nghiệm cho bạn bằng người khác đánh live chục năm. Thế nên online là môi trường quá tốt để bạn rèn luyện, nâng cao trình độ, kể cả nếu mục đích lâu dài của bạn là đi đánh live. Ngoài ra, trình độ của người chơi online cao hơn đánh live rất nhiều (gấp cỡ 10 lần mỗi mức stakes, nếu bình thường bạn hay chơi live blinds 10k/20k thì vào online Pokerstars đánh 5 cents/10 cents đã là quá sức, bình thường cày tour live daily 500k thì thôi vào đánh tour $2 thôi), do bạn phải đối đầu thợ chuyên nghiệp khắp 5 châu 4 bể chứ không chỉ quanh quẩn mấy ông đồng nghiệp, hàng xóm…, thế nên bạn sẽ cọ sát được với người chơi giỏi, học hỏi được rất nhiều.
Ưu điểm nữa của đánh online là bạn có thể lưu lại dữ liệu, lịch sử hands, để dễ dàng review lại, dùng công cụ hỗ trợ phân tích, tìm điểm yếu trong lối chơi của mình, hoặc cung cấp cho các coach giúp bạn cải thiện lối chơi.
Như đã nói ở trên, vì đánh online khó gấp chục lần đánh live (trừ khi bạn kiếm được những sàn châu Á mềm toàn gà), vì thế chỉ nên chơi bàn nhỏ thôi. Hãy xác định đánh để tập luyện là chính, khi nào bạn giỏi rồi thì nghĩ đến kiếm tiền sau. À còn nếu bạn bảo rằng “tao quen đánh live bàn to ăn thua chục triệu rồi mà giờ mày bảo tao tập luyện với bàn online vài đô, thì tao ko chịu được“, thì chỉ câu nói đó, cách nghĩ đó đã cho thấy bạn không phù hợp với poker, có chơi mãi nữa cũng chỉ làm gà cho người ta chăn thôi, nên tốt nhất chỉ nên coi poker là trò giải trí vui vẻ.
6) DÙNG 1 DẠNG SIZING DUY NHẤT
Bet sizing là chủ đề cực khó, đòi hỏi hiểu cặn kẽ về lý thuyết poker. Rất nhiều thợ chơi hàng chục năm vẫn mắc những lỗi cơ bản về sizing. Là 1 beginner, hiển nhiên bạn cũng mắc nhiều lỗi, phổ biến nhất là sizing của bạn làm lộ rõ sức mạnh bài bạn, chẳng hạn như nếu bạn bet to, bài bạn rất mạnh (hoặc là bài mua bán mạnh như kiểu monster draw), còn nếu bạn bet nhỏ, bài bạn chỉ dừng ở mức khá, thin value bet, hoặc bài mua bán yếu như kiểu 2 overcards.
Đọc bet sizing chính là 1 trong các công cụ hữu hiệu nhất giúp dân pro dễ dàng đoán bài đối thủ beginner, chứ không phải nét mặt cử chỉ điệu bộ như trên phim. Vì vậy để tránh bị đọc bài, hãy đơn giản hóa chiến thuật của bạn về: dùng 1 loại sizing duy nhất cho mỗi tình huống. Ví dụ luôn open raise 2.5bb với mọi bài, luôn 3-bet 3x khi có vị trí, 4-5x khi không có vị trí, ra flop paired boards luôn C-Bet 1/3 pot, luôn overbet barrel nếu turn ra con blank, vv… Bằng cách này, ít ra bạn đảm bảo đối thủ sẽ không thể dùng sizing để đoán bài bạn. Nó cũng đơn giản hóa chiến thuật của bạn rất nhiều, giúp bạn dễ học hơn, ngồi trên bàn cũng giải phóng đầu óc đỡ phải nghĩ về chuyện nên chọn size nào, chỉ cần tập trung vào phân tích xem bài này của mình có nên bet hay không.
Rất nhiều top pro trên thế giới, đánh đến đẳng cấp high stakes Pokerstars vẫn chỉ dùng chiến thuật đơn giản hóa: 1 sizing duy nhất trên flop và turn. Bởi vì thà dùng 1 chiến thuật 7 điểm 1 cách thành thạo, còn hơn cố dùng chiến thuật 10 điểm nhưng lỗi lên lỗi xuống. Theo MMASherdog, anh đã đối đầu với tất cả những người chơi giỏi nhất, nhưng mới chỉ thấy Otb_RedBaron là người duy nhất sử dụng thành thạo nhiều sizing, còn tất cả, kể cả LlinusLlove, Stefan11222, makeboifin (đều cỡ top 5 thế giới bây giờ) đã từng cố thử nhưng đều vẫn chưa đạt đến độ hoàn hảo. Vậy nên nếu bạn có ý định dùng chiến thuật với nhiều sizing khác nhau, hãy đảm bảo bạn đang biết mình làm gì.
7) LUYỆN PREFLOP
Preflop là nền tảng của postflop. Nếu bạn thường xuyên thấy postflop bị đặt vào tình huống khó, nhiều khả năng bạn đã chơi sai từ preflop rồi. Số tiền preflop nhỏ, không có nghĩa bạn có thể chơi hời hợt, bởi tiền trong poker tăng theo cấp số nhân sau mỗi vòng bet. Preflop đặc biệt quan trọng nếu bạn chơi những game short stack, chẳng hạn đánh tournament, hoặc đánh app Tàu với nhiều nhà buy in short.
Preflop là lĩnh vực mà dân beginners mắc nhiều lỗi cực lớn, nhưng may thay, nó cũng là 1 lĩnh vực rất dễ cải thiện. Bởi nhìn chung preflop không quá khó, chỉ cần kỷ luật. Hãy tìm cho mình 1 vài bộ range preflop để học hỏi, xem mình có mắc lỗi nào quá lớn hay không. Sửa lỗi preflop rất dễ, và đem lại hiệu quả cực lớn cho game của bạn.
Chú ý, nhiều người ngược lại, dành quá nhiều thời gian, công sức cố gắng tìm 1 bộ range preflop cực kỳ hoàn hảo, chi tiết, chuẩn xác hết mức có thể (chẳng hạn bộ range với nhiều sizing open khác nhau, nhiều sizing 3-Bet khác nhau, vv…). Điều này là không cần thiết, nhất là nếu bạn mới chỉ là beginner, đang chơi ở bàn nhỏ với những beginner khác. Mục đích luyện preflop là để loại bỏ những lỗi cơ bản quá lớn, chứ không phải để đánh hoàn hảo như máy.
8 ) NGHĨ THEO %
Đừng chỉ nghĩ theo trắng và đen, không thể và có thể, kiểu như “bài này đang dẫn“, “bài này đang thua“. Hãy nghĩ theo màu xám: % cụ thể. Equity của bài này là bao nhiêu đấu với range đối thủ? Hãy download phần mềm miễn phí equilab về, để tập làm quen, biết được % thắng trong các tình huống cơ bản: AJ đấu AQ? AJ đấu 99? AJ đấu top 5% hands? Đấu top 10%? AJ trên mặt J98 đấu KQ? Đấu 98? Đấu top 10% hands postflop?
Nghĩ theo % cũng giúp ích rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Thay vì chỉ nghĩ “đầu tư vào đây có thể đem lại tiền tỉ“, hãy tự hỏi “có thể là khoảng bao nhiêu %?”. “72o all in cũng có thể thắng” đó thôi? Hoặc “thôi đừng tiêm vắc xin cho trẻ con, nhỡ bị phản ứng phụ“, thì cũng giống “thôi đừng call all in với AA, nhỡ bị bad beat“.
9) THỐNG KÊ KẾT QUẢ
Khoa học hiện đại tiến bộ thần tốc, không phải nhờ công cụ, lý thuyết gì cao siêu. Thứ quan trọng bậc nhất, đó là áp dụng thử nghiệm ngẫu nhiên (randomized trials). Ví dụ muốn đảm bảo tính hiệu quả của 1 loại thuốc, hãy thử nghiệm nó trên 100 ngàn người được lựa chọn ngẫu nhiên, kết quả thu được sẽ chính xác hơn rất nhiều, đáng tin hơn nhiều, so với mấy ông lang dùng “mẹo truyền thống, bài thuốc dân gian” “có thể có tác dụng tốt” (mà có thể là 1% hay 90% thì không ai biết).
Hãy tập dùng phần mềm tracker để lưu hands, lưu kết quả, hoặc nếu đánh live, hãy viết rõ ra giấy tờ, sổ sách, excel… Khi đã có 1 lượng dữ liệu đủ lớn, bạn sẽ rút ra những bài học khách quan rõ ràng: bạn có phải winning player không, hay chỉ đang ảo tưởng (cái này gặp nhiều lắm, rất nhiều bác hơi tí là up ảnh khoe hit tour, nhưng nhìn vào đồ thị sharkscope thì lại đang sml). Bạn có chơi aggressive đủ chưa (nhiều bạn luôn tự nhận mình đánh aggressive, nhưng nhìn vào các chỉ số thì thấy hiền như con cún). Vấn đề lớn nhất của bạn đang là phần nào? Bạn nên tập trung vào chơi tour dạng nào thì đem lại ROI% cao nhất?…
10) QUẢN LÝ BANKROLL
Poker là 1 công việc rất căng thẳng. Không như các công việc văn phòng, nơi bạn đến chỗ làm, nhâm nhi tách cafe, rồi vừa làm vừa lướt facebook, thì khi chơi poker, đặc biệt là online, bạn phải duy trì sự tập trung cao độ suốt hàng tiếng đồng hồ, não bộ hoạt động liên tục. Vì vậy, đừng làm nó khó hơn nữa, stressful hơn nữa, hãy quản lý bankroll thật tốt! Ít ra mỗi khi downswing, bạn chỉ cần tập trung vào tìm lỗi, sửa lỗi, thay vì phải lo đi vay, lo trả nợ, rồi băn khoăn không biết tuần sau lấy tiền đâu đi chợ, tự hỏi nếu downswing còn tiếp tục thêm vài tháng nữa thì mình có phải đi xin việc không.
Bankroll của bạn không phải tổng tài sản của bạn. Hãy chia nó ra làm 3 phần: 1 phần dành cho sinh hoạt hàng ngày, 1 phần tiết kiệm/đầu tư/dự trữ lúc cần thiết, và 1 phần cuối cho poker. Bạn thua 1 session lớn, không có nghĩa nó sẽ ảnh hưởng đến tiền sinh hoạt của bạn, và ngược lại bạn tự thưởng cho mình 1 chuyến du lịch, không có nghĩa sẽ khiến bạn không còn đủ bankroll để lên stakes. Hãy chuyên nghiệp, và giữ mọi thứ riêng biệt giữa poker và cuộc sống.