Đặt gói bánh tráng trộn 30k cho vợ ăn vặt mà tiền ship 50k, phản ứng tự nhiên của mỗi người sẽ là chép miệng “đắt quá, phí tiền, thôi không mua nữa“. Còn nếu đặt bữa tối thịnh soạn San Fu Lou cho 5 người ăn, tổng tiền vài triệu, thì lúc này có khi lại chả buồn quan tâm tiền ship 50k hay 80k. Đây là cách nghĩ sai lầm phổ biến. Trong cả 2 trường hợp, thứ bạn mua từ shipper không phải bữa tối, mà là thời gian: chạy xe đến cửa hàng, chờ giao đồ rồi chạy về, 40-50 phút. Nếu bạn là người có thu nhập trung bình khá, bình quân 200k/h, thì việc chỉ phải trả 50k để mua 40-50 phút này là 1 khoản hời lớn, và không liên quan gì đến giá trị món đồ bạn cần ship.
Nếu tập thói quen hoán đổi giữa đơn vị thời gian và tiền bạc, bạn sẽ thông suốt hơn trong nhiều vấn đề:
- Một mẹo phổ biến được chia sẻ về quản lý bankroll poker, đó là mỗi lần chơi, chỉ mang theo tối đa 5% số tiền mình có. Trong tài chính cũng có những lý thuyết về phân bổ danh mục đầu tư, nên cho bao nhiêu % tài sản vào những dự án rủi ro. Thế nhưng có sự khác biệt lớn giữa 5% của bankroll $1000, và 5% của bankroll $1M. Với bankroll $1000, nếu mất hết, bạn có thể tốn vài tháng để làm lại, từ poker, hoặc từ các công việc làm thêm khác. Thứ bạn đang thực sự mạo hiểm là vài tháng, chứ không phải $1000. Còn với bankroll $1M được tích góp từ rất lâu, nếu mất đi, bạn có thể mất vài năm, thậm chí vài chục năm mới hồi phục lại được. Cần phải cẩn thận hơn nhiều trước khi định đặt cược với số “thời gian” này. Những người trẻ có thể chấp nhận mạo hiểm hơn rất nhiều, trong poker cũng như trong công việc, và đó là tư duy đúng đắn chứ không phải “trẻ trâu chưa biết gì nên liều“.
- Có 1 câu chuyện trên mạng về 1 triệu phú USD nào đó, mỗi lần lỡ uống chai nước ở khách sạn là đi siêu thị mua chai khác rẻ hơn bù vào. Nghe thì tưởng là tấm gương sáng tiết kiệm, nhưng kì thực đây là 1 hành động vô cùng lãng phí: thời gian ra siêu thị, xếp hàng tính tiền rồi trở về khách sạn, với trình độ của ngài triệu phú, thừa sức tạo ra giá trị đủ để mua vài trăm thùng nước.
- Nếu cộng hết thời gian bạn lãng phí cho những dự án crypto rác như PiNetwork, nhân với tiền công theo giờ trung bình của bạn, bỗng nhiên đây không còn là 1 vụ đầu tư “không mất gì” như lời quảng cáo.
- Những vụ say rượu lái xe vẫn tiếp diễn thời gian gần đây, bất chấp mức phạt vài chục triệu VND. Với 1 số đại gia, thiếu gia, số tiền này chẳng đáng để họ bận tâm. Đây là thực trạng phổ biến với rất nhiều vi phạm hành chính ở nước ta, những mức phạt đuổi ruồi, nhưng lại không thể tăng lên quá cao được, vì chênh lệch giàu nghèo quá lớn. Số tiền phạt đủ khiến cho người giàu phải sợ, sẽ là mức phí quá cao, không thể trả nổi với người dân nghèo. Một giải pháp mà những nhà lập pháp có thể nghĩ đến nhiều hơn, là tích cực dùng hình phạt lao động công ích. Bởi mức phạt “3 tuần lao động công ích“, sẽ có giá trị tương đương, có tính răn đe như nhau với mọi đối tượng, bất chấp thu nhập của họ.
Bitcoin giải quyết được nhiều vấn đề phức tạp, đáp ứng được nhiều tính chất của 1 đồng tiền ưu việt:
- Một khi đã tiêu, không lấy lại được (không bị double-spending)
- Bất phân định (fungibility): 1 bitcoin của người này có giá trị y hệt 1 bitcoin của người khác, và nếu chia ra nhỏ hơn, mỗi “đồng xu nhỏ” cũng có giá trị như nhau
- Không ai có thể tùy ý tạo thêm bitcoin
- Không ai có thể tùy ý lấy đi bitcoin của bạn
…
Nghe qua, thấy những tính chất này cũng có ở Thời Gian. Bởi vì Thời Gian cũng chính là thứ tiền tệ nguyên thủy, gốc rễ, và quan trọng nhất của cuộc đời. Ai trong chúng ta cũng có 24h mỗi ngày, bạn đang tiêu nó, hay đang dùng nó để đầu tư?