Nhiều bạn hỏi mình, trong poker có chuyện chơi theo trực giác không? Mình vốn đại diện cho trường phái khoa học, lối chơi dựa chủ yếu vào toán, logic. Thế nhưng, câu trả lời của mình lại là: “Hiển nhiên có!“
Trước tiên, phải hiểu trực giác là thế nào. Định nghĩa trực giác, hay giác quan thứ 6, nôm na là khi bạn cảm thấy, biết, tin vào một điều nào đó, dự cảm một điều nào đó xảy ra, dù không giải thích được. Tự tiềm thức của bạn “mách bảo” với bạn điều đó, chứ không phải do bạn ý thức chủ động lý luận, phân tích rõ ràng. Từ rất lâu, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, não người hoạt động theo 2 phần chính: ý thức (chủ động suy nghĩ) và tiềm thức (đưa ra nhận định, xử lý thông tin một cách tự động mà bản thân mình cũng không nhận ra). Ví dụ đơn giản nhất là khi bạn lái xe từ chỗ làm, và đột nhiên nhận ra mình đã về đến nhà dù suốt quãng đường lơ đãng không để ý gì. Tiềm thức, bản năng, thói quen đã giúp bạn xử lý những thao tác phức tạp của việc tìm đường, tránh chướng ngại vật, tăng tốc, giảm tốc… mặc dù bạn không chủ động nghĩ về nó. Một cảnh sát hình sự với hàng chục năm kinh nghiệm có thể “cảm thấy” kẻ tình nghi chính là thủ phạm, dù không có chứng cứ rõ ràng. Nghe thấy giọng nói của vợ qua điện thoại “anh đấy à?“, trực giác cho bạn biết “sắp có chuyện rồi” dù bạn không giải thích được tại sao. Trong poker cũng vậy, có rất nhiều người chơi giỏi, mặc dù có khi chẳng biết gì về những khái niệm ICM, EV, GTO… nhưng vẫn thường xuyên đưa ra những quyết định rất chính xác, với những cú hero call hay hero fold ngoài sức tưởng tượng.
Tuy nhiên, một điều rất quan trọng cần phân biệt, đó là: không phải cái gì không giải thích được cũng là trực giác mách bảo bởi tiềm thức. Trong đa số trường hợp, cái gì không giải thích được đều ngớ ngẩn, sai, tào lao. Nhiều người đưa ra những quyết định, suy đoán, dự cảm rất vớ vẩn, rồi biện hộ rằng “tôi dựa vào trực giác”. Cần phải hiểu, trực giác chẳng qua là kinh nghiệm được trui rèn qua rất nhiều lần, rất nhiều tình huống đã gặp trong quá khứ lặp đi lặp lại, và não của bạn đã hình thành thói quen để thu được những tín hiệu, những dữ liệu rất nhỏ mà bản thân bạn không nhận ra được. Bạn lái xe từ chỗ làm về nhà hàng trăm lần, và đã quá quen đường, chứ nếu bạn đến một thành phố mới, trực giác chỉ đường của bạn là vô dụng. Anh cảnh sát hình sự đã có kinh nghiệm hàng chục năm phá án, từng đối diện hàng ngàn kẻ tình nghi. Bạn đã từng nghe giọng nói của vợ nhiều lần. Người chơi poker kỳ cựu tình huống nào cũng đã từng gặp, và có thể điều gì đó trong ngôn ngữ cơ thể, trong ánh mắt, trong tốc độ bet, trong sizing của đối thủ đã giúp anh ta nhận ra “đối thủ đang tố láo” dù không thực sự giải thích được. Còn nếu bạn là một người chơi mới chưa có nhiều kinh nghiệm, bạn vừa nhảy vào đầu tư crypto rồi “trực giác của bạn nói rằng con coin này sẽ tăng giá 10 lần“, hoặc bạn bị tai nạn giao thông rồi phán rằng “đấy sáng nay bước ra đường đã có linh cảm không tốt“… thì những phán đoán không có cơ sở – không được trui rèn bằng kinh nghiệm – của bạn chỉ là đánh bạc, là ảo tưởng, là mê tín dị đoan.
Một điều kiện cần thiết nữa để hình thành bản năng, trực giác, đó là những kinh nghiệm của bạn phải được lặp đi lặp lại một cách nhất quán, theo tính đều đặn, rõ ràng. Nếu bạn rung chuông rồi cho chó ăn, mỗi lần bạn rung chuông, con chó sẽ hình thành thói quen “à sắp được ăn” rồi chảy nước dãi. Còn nếu bạn rung chuông nhưng lúc thì cho đồ ăn, lúc thì dẫn đi dạo, lúc thì đá đít nó, con chó sẽ không hình thành phản xạ nào rõ rệt với tiếng chuông. Não người cũng vậy. Bạn rất khó hình thành trực giác với những sự kiện mang tính bất định. Trên cafef – trang tin của những người làm kinh tế – từng có bài viết về cách “rèn luyện trực giác” bằng cách “tung xúc sắc rồi tập phán đoán“, và đây là cách nghĩ ngớ ngẩn thể hiện người viết bài chẳng hiểu trực giác là gì. Tương tự như vậy, dù có rèn luyện thế nào, bạn cũng không thể có được trực giác “tao linh cảm lần này sẽ hit set“, “tao linh cảm sẽ mua ra thùng“, cầm KK và “biết ngay flop sẽ chia ra A“, cầm AA preflop và “linh cảm biết ngay ván này sẽ thua“.
Trực giác không phải cái gì tâm linh. Nó có cách hoạt động của nó, và ứng dụng của nó trong poker, trong cuộc sống là rất hữu ích, với điều kiện đó đúng là trực giác thực sự đã được trui rèn.